Saunacultuur: toegangspoort naar het geluk?
In Scandinavië maakt wellness deel uit van het dagelijks leven. Wie aan Finland denkt, denkt onvermijdelijk aan sauna’s. Dat is niet verwonderlijk, want het land is dé ultieme saunakampioen. Meer sauna’s dan auto’s, we kunnen het ons in Nederland bijna niet inbeelden maar hier is het de realiteit. Er zijn er zo’n drie miljoen, wat meer dan één sauna per twee personen betekent. Reis je binnenkort naar Finland en wil je letterlijk ondergedompeld worden in de cultuur? Dan kan een saunabezoek niet ontbreken. In deze blog vertellen we je hoe zo’n ritueel verloopt en aan welke etiquetteregels je je moet houden.
Het is een totaalbeleving: de geur van oude dennen en teershampoo, tussendoor afkoelen in de koude meren en nagenieten met in je hand een koud biertje… In Finland wordt er wekelijks tijd gemaakt voor een saunamoment. Finnen behoren elk jaar weer tot de gelukkigste mensen ter wereld. Zou de saunacultuur daar iets mee te maken hebben?
De poort van het leven
De Finse saunacultuur is zo uniek dat het door Unesco werd erkend als niet-tastbaar cultureel erfgoed. Baby’s werden vroeger geboren in de sauna, de enige steriele plek binnenshuis dankzij de warme temperaturen. Als iemand stierf, werd het lichaam hier een laatste keer gereinigd.
De sauna fungeerde dus heel lang als ‘de poort van het leven’, zowel bij de geboorte als bij de dood. Vandaag is het nog steeds heel belangrijk: hier staat standaard een wekelijks saunabezoek op de planning.
We kunnen dus wel stellen dat de sauna deel uitmaakt van de Finse identiteit. Deze eeuwenoude traditie moet je als toerist in ere houden.
Jong geleerd…
Jong geleerd is oud gedaan. In Finland is dat niet anders: peuters bezoeken voor het eerst de sauna als ze slechts een paar maanden oud zijn. Vanaf dat moment houdt het nooit meer op, want de sauna is hier een ‘way of life’.
Samen ontspannen in de hete lucht maakt deel uit van de persoonlijke ontwikkeling en helpt bij het opbouwen van relaties. Dan hebben we het niet alleen over romantische en vriendschappelijke relaties: ook zakelijke relaties worden in Finland opgebouwd in de sauna.
Zelfs in het Finse parlement worden zaken besproken in de sauna. Hier worden discussies gevoerd en belangrijke beslissingen gemaakt, niet in bestuurskamers.
De sauna is een plaats voor lichamelijke én geestelijke reiniging. Het naakte gebeuren legt letterlijk en figuurlijk de ziel bloot.
Ook wie niet gelooft in geestelijke reiniging, kan een saunabezoek maar beter overwegen. Het zou namelijk voor een betere bloedcirculatie en een beter immuunsysteem zorgen. Bovendien zou het ook pijnstillend werken, zeker bij reumapatiënten. Feit of fabel, de wetenschappelijke wereld raakt er maar niet over uitgepraat of saunabezoeken al dan niet de gezondheid ten goede komen. Wat wel zeker is, is dat een saunabezoek wonderen doet voor de mentale gezondheid. Bye bye, stress en zorgen!
Enkel wie open wonden heeft of met ernstige gezondheidsproblemen kampt, zoals hartaandoeningen, kan de sauna beter overslaan. Hoewel er vroeger geboortes in plaatsvonden, wordt het nu toch afgeraden om baby’s mee te nemen in de sauna.
De Finse traditie
Elektrische sauna’s, in Finland hebben ze er hun mening over. Er kan maar één soort de traditionele sauna zijn en volgens de Finnen is dat het type dat opgewarmd wordt met hout. Het duurt een aantal uur voordat het hout de sauna opwarmt en pas als de rook is vrijgelaten, is de sauna klaar voor gebruik. Je moet dus wel even wachten tot je ervan kan genieten, maar de authentieke verwennerij doet je dat volledig vergeten.
Mannen en vrouwen gaan apart naar de sauna, maar families gaan wel gezamenlijk. Ook evenementen zoals trouwfeesten en verjaardagen gaan in Finland niet voorbij zonder sauna.
Tips voor het perfecte Finse saunagebeuren:
1. Douchen op voorhand. Het is niet alleen hygiënisch om te douchen doordat je de sauna bezoekt, Finnen zien het ook als een teken van respect. Ga ook zitten op een handdoek, niet rechtstreeks op de houten bankjes.
2. Ga naakt. Geloof ons, Finnen zijn zelf eerder teruggetrokken naar vreemden toe. Bij de sauna ligt dat echter anders: je hoort er naakt in te gaan, dat maakt de ervaring ook pas écht compleet. Toch liever niet? Wikkel je in een handdoek, dat wordt ook algemeen aanvaard.
3. Maak een bundel van verse berkentwijgen. Met deze ‘vasta’ of ‘vihta’ (afhankelijk van de regio) kan je jezelf ‘opzwepen’ tijdens het saunagebeuren. Het lijkt misschien raar, maar dit is heel goed voor je huid: achteraf voel je meteen de zachtheid.
4. Neem een emmer water mee. Niet om af te koelen, integendeel. Elke sauna bevat een emmer met hete stenen. Hier koud water opgieten zorgt ervoor dat er heel wat stroom vrijkomt, wat het nóg warmer maakt.
5. Afkoelen tussendoor. Krijg je even té warm? Het is hier heel gewoon om even naar buiten te gaan, een fris meer in te springen en terug verder te genieten. Pauzeer met een lekker drankje en maak het saunaritueel zo lang als je zelf wil.
Wil je de originele saunatraditie in ere houden? Dit kan je beter niet doen tijdens je saunabezoek:
- Naar muziek luisteren. Saunamomenten gaan in Finland niet gepaard met rustgevende muziek. Toch hoeft het niet stil te zijn: het knetterend hout, het water, de bundel met berkentwijgen en de dieren buiten zorgen voor een rustgevende sfeer.
- Aroma’s toevoegen. Er zijn al zoveel heerlijke geuren aanwezig, dat aroma’s hier overbodig zijn. Het enige wat je hier mag ruiken zijn verse kruiden, teershampoo en hout.
Wist je dat...
- Sauna’s vind je hier overal: in studio’s, bij zomerhuisjes en openbare zwembaden, in sportscholen en hotels, op boten, op bussen en zelfs in de Burger King van Helsinki.
- “Sauna” is het enige Finse woord dat over de hele wereld gekend is.
- In de winter zorgen de vriestemperaturen voor interessante contrasten: duik in een icehole of rol in de diepe sneeuw. Het is goed voor de bloedsomloop én je krijgt er een ongelofelijke kick van!
- Finnen zijn terughoudend tegenover vreemden, maar in de sauna bloeien ze helemaal open. Wie weet maak je hier Finse vrienden?
- Het herbronnen gevoel na een saunabezoek… Je moet het ervaren om het te kunnen begrijpen. “Saunanjälkeinen”, zoals de Finnen het noemen, is het perfecte excuus om even niets te doen en om vast te houden aan dat pure gevoel.
Ook herbronnen in Finland? Ontdek ons aanbod!
Ontdek het Hoge Noorden
Onthaast in de onaangetaste natuur van Lapland
Authentiek Lapland
Geniet samen met de familie van prachtige natuur en gezellige cabins.
Zomerse Lapland Escape
Verblijf in het gezellige Äkäslompolo tussen de weelderige bomen en uitgestrekte groenvlaktes.
Zweeds, Fins en Noors Lapland via blokhutten
Ontdek kleurrijke Noorse vissersdorpjes op de Lofoten en Malangen, het Pallas Nationaal Park in Finland en de uitgestrektheid van Zweeds Lapland.
Velkommen I Nord
Ontdek zowel Fins Lapland, De Noordkaap en de Lofoten in Noors Lapland en het Abisko Nationaal Park in Zweeds Lapland.
Herfstmagie in Lapland
De Ruska in Zweeds en Fins Lapland beleven
Uniek overnachten in Lapland
Unieke locaties met focus op wellness in een ongerepte omgeving!
Het hart van Lapland
Verken op eigen tempo de verborgen schatten van Zweeds en Fins Lapland